🧘‍♀️ Ademhalingsoefeningen helpen niet tegen werkstress. Althans, niet op de lange termijn.

Ze zijn razend populair in vitaliteitsprogramma’s. Medewerkers starten vol goede moed en voelen zich vaak tijdelijk beter. Maar als we écht eerlijk zijn, moeten we ons afvragen: hebben ademhalingsoefeningen blijvende effecten op stress? Of werken ze alleen zolang we er actief mee bezig zijn?

📊 Wat zegt de wetenschap?

Onderzoek toont aan dat ademhalingstechnieken zoals resonant breathing, HRV-biofeedback en buikademhaling de hartslagvariabiliteit (HRV) kunnen verbeteren — een belangrijke indicator van stressbestendigheid.

• Lin et al. (2012): Deelnemers zagen hun HRV (SDNN) stijgen van ~41 ms naar ~56 ms na 5 weken biofeedbacktraining. Drie maanden later bleef deze verbetering grotendeels behouden.

• De Souza et al. (2022): Ouderen vertoonden nog steeds een verhoogde HRV (RMSSD en SDNN) tot 4,5 weken na de ademtraining.

  
  

⚠️ Belangrijk detail: deze metingen werden niet direct na een sessie gedaan (wat alleen acute ontspanning zou meten), maar dagen tot zelfs weken later. Dat klinkt veelbelovend — maar is het ook écht een structurele verandering?

⚠️ De keerzijde van de medaille

Ondanks hoopgevende resultaten, kent dit onderzoeksgebied ook de nodige beperkingen:

• De steekproeven zijn vaak klein (n=20–40)

• Goede controlegroepen ontbreken regelmatig

• HRV wordt zelden langdurig gemeten

• 24-uursmetingen zijn nog zeldzaam

  
  

📌 Even concreet…

Stel je volgt een ademhalingstraining. Je voelt je beter, en weken later kom je terug voor een HRV-meting. Grote kans dat je – bewust of onbewust – extra op je ademhaling let. Het is net als niet aan een roze olifant denken. Het onderwerp ademhaling zit al in je hoofd. Je richt je aandacht erop, met positieve meetresultaten als gevolg.

Maar dat is geen bewijs van een blijvende verandering. De vraag is: wat gebeurt er als we je stressniveau ongemerkt, 24/7 monitoren tijdens je werkdag? In onze ervaring: dan verdwijnt het effect. Stress piekt opnieuw, en de ademhalingsoefeningen blijken vaak niet meer dan een tijdelijke pleister.

🎯 De échte oplossing zit dieper

Voor blijvende impact moeten we verder kijken dan de ademhaling zelf. Niet: hoe ademt iemand? Maar: waarom lukt het niet meer om vanzelf rustig te ademen?

Dáár ligt de kern van chronische stress. Dáár begint duurzame verandering.