Wat je hart je vertelt over je brein en werkprestaties: de link tussen HRV, cognitieve functies en productiviteit

Heb je weleens gehoord van hartslagvariabiliteit, ofwel HRV? Grote kans van niet, tenzij je een fan bent van biohacking of sportwetenschap. Toch is het een bijzonder interessante maat die ons iets vertelt over hoe flexibel ons lichaam én brein omgaan met stress, focus en prestaties. In dit blog duiken we in de fascinerende driehoek tussen HRV, cognitieve functies en productiviteit – mét een kritische bril op de wetenschap.

💓 Wat is HRV eigenlijk?

HRV meet de variatie in tijd tussen je hartslagen. En dat klinkt misschien tegenstrijdig, maar een ‘wisselend ritme’ is juist een goed teken. Een hart dat een beetje meebeweegt, is flexibeler en past zich beter aan op wat het leven vraagt – fysiek én mentaal.

Hoe hoger je HRV (vooral in rust), hoe beter je autonome zenuwstelsel werkt. En dat zenuwstelsel regelt meer dan je denkt: van stressreacties tot herstel, van focus tot energiehuishouding.

🧠 De connectie met je brein: vooral je executieve functies

Er is steeds meer bewijs dat mensen met een hogere HRV ook beter scoren op cognitieve taken. Vooral op de zogeheten executieve functies – denk aan je vermogen om je aandacht erbij te houden, impulsen te remmen, of flexibel te schakelen tussen taken.

Voor wie in een veeleisende werkomgeving werkt, zijn dit precies de mentale spieren die je dag maken of breken. Denk aan die drukke vergaderdag waarin je óók nog snel moet schakelen tussen een lastige klantmail, een rapport en je collega’s vragen.

📈 En productiviteit dan?

Hier wordt het spannend. Het lijkt logisch: beter brein = meer gedaan krijgen, toch? De wetenschap ondersteunt dat ook grotendeels, maar met nuance. Hogere HRV → betere executieve functies → potentieel hogere productiviteit. Dat is de keten die het vaakst genoemd wordt.

Maar… of het verhogen van HRV (bijvoorbeeld via ademhalingsoefeningen of biofeedback) direct leidt tot meer output op werk, dat is nog onvoldoende bewezen. De link is er waarschijnlijk, maar hij is complex en indirect.

🌬️ Kun je HRV dan zelf beïnvloeden?

Zeker. Ontspannen lichaam en ademhaling zijn een bewezen manieren om HRV tijdelijk te verhogen en je stressrespons te verbeteren. Veel mensen ervaren ook meer rust, focus en minder spanning. Maar de effecten op denkvermogen en werkoutput zijn wisselend, afhankelijk van wie je bent, hoe je het toepast, en in welke context.

🧭 Wat kunnen we hiermee?

HRV is geen wondermiddel. Maar het is wél een waardevolle spiegel van hoe goed je lichaam en brein samenwerken onder druk. Door er bewust mee om te gaan kun je je veerkracht en zelfregulatie verbeteren. En dat zijn precies de vaardigheden die helpen om scherp, gefocust en productief te blijven, ook als het even tegenzit.